میدان هیپودروم استانبول

میدان هیپودروم استانبول و مشخصات آن

ترکیه در زمان امپراتوری بیزانس مرکز اجتماعات، برنامه های ورزشی و سیرک شهر قسطنطنیه (استانبول امروزی) بوده است. میدان هیپودروم استانبول در حال حاضر با نام میدان سلطان احمد شناخته می شود و هنوز قطعاتی از آثار بیزانسی در آن موجود است. هیپودروم واژه ای یونانی است که از دو بخش هیپو به معنای اسب، و دروم به معنای میدان تشکیل شده است. هنوز بسیاری از مردم در ترکیه این میدان را آت میدانی یا همان میدان اسبدوانی می خوانند. مسابقات اسب دوانی و ارابه رانی تفریحات مورد علاقه مردم در دنیای قدیم و در زمان امپراتوری روم و بیزانس بود. در بسیاری از شهرهای یونانی و رومی میدانهایی به این منظور ساخته می شده است. مسیر میدان اسب دوانی هیپودروم، در میدان سلطان احمد استانبول با سنگ فرش مشخص شده است. آثار باستانی به جا مانده از هیپودروم، امروز در محوطه سبز میدان سلطان احمد خونمایی می کنند. در تور استانبول حتما به میدان هیپودروم استانبول سر بزنید.

موقعیت میدان هیپودروم استانبول

هیپودروم در این منطقه با بخش بزرگی از جاذبه های توریستی استانبول، به ویژه دیدنی های تاریخی همسایه است. مسجد سلطان احمد (مسجد کبود)، موزه ایاصوفیا، موزه آثار تاریخی ترکی و اسلامی،کاخ موزه توپکاپی، آب انبار باستانی باسیلیکا سیسترن، بازار بزرگ استانبول، پارک معروف گلخانه، پارک سلطان احمد و… تنها بخشی از همسایگان هیپودروم در منطقه فاتح استانبول هستند. چندین هتل مجلل ۴ و ۵ ستاره و فروشگاه های بسیاری نیز در اطراف میدان هیپودروم استانبول دیده می شوند.

تاریخچه میدان هیپودروم 

نخستین هیپودروم در استانبول، در سال ۲۰۳ میلادی در زمانی ساخته شد که این شهر با نام بیزانتیوم شناخته می شد. امپراتور سپیتیموس سرووس در این سال دستور بازسازی و گسترش شهر را داد،و میدان هیپودروم استانبول کنونی را به عنوان محلی برای مسابقات اسب دوانی و سایر تفریحات وقف آن نمود. در سال ۳۲۴ میلادی امپراتور کنستانتین کبیر تصمیم گرفت که پایتخت امپراتوری خود را از «رم»،به بیزانتیوم (استانبول امروزی) منتقل کند،و نام شهر را «رم جدید» بگذارد. گرچه این نامگذاری دیری نپایید و همه این شهر را با نام قسطنطنیه (کنستانتینوپل؛ شهر کنستانتین) شناختند. به گفته مورخین، هیپودروم ساخته کنستانتین با حدود ۴۵۰ متر طول و ۱۳۰ متر عرض، ظرفیت کافی برای ۱۰۰ هزار تماشاگر را داشته است. برنامه هایی که در میدان هیپودروم استانبول برگزار می شدند، تنها یک مسابقه ورزشی صرف نبودند. بلکه به عنوان موقعیتی کمیاب و ویژه دانسته می شدند که در آن مردم می توانستند همراه با امپراتور در یک برنامه حضور یابند. این میدان U شکل، به طوری ساخته شده بوده که اتاق مخصوص امپراتور (کاتیسما) در انتهای شرقی آن قرار داشته است. در طول دوران امپراتوری بیزانس، میدان هیپودروم استانبول مرکز زندگی اجتماعی شهر بود. در سال ۵۳۲ میلادی، در یکی از این شورشها که میان دو گروه آبی و سبز درگرفت،۳۰هزار تن کشته شدند و کلیسای هاجیاصوفیای دوم به آتش کشیده شد. میدان سلطان احمد در استانبول ترکیه، بر اساس ابعاد و نقشه های آن بنا شده است.

تئودوسیوس ابلیسک

مهمترین نماد میدان هیپودروم استانبول، تئودوسیوس ابلیسک یا ستون هرمی آن است. در مصر ساخته شده است و ارتفاع آن به ۲۰ متر می رسد. این ستون را برای کشور گشایی های تتموس سوم در سال ۱۵۰۰ پیش از میلاد مسیح بود. در آن نقش نگارهای موسوم به هیروگلیف بر روی ستون نصب شده حک شده است. معنا و مفهوم این نقوش حک شده در عصر بیزانس همچون رمزی باقی ماند،طوریکه از نگاه آنان نوعی طلسم نامکشوف تلقی می گشت. تا اینکه درسال ۱۸۲۳ مراد از چنین هیلوگرافی بر دیگران گشوده شد.

کاتیسما

یک نوع خاصی از قصر که  ساختمان کوچی دارد و نام کاتیسما را بر خود دارد در بخش شمالی میدان هیپودروم استانبول واقع است. این بنا دارای ۲۴ ستون است و امروزه  محل قرارگیری جایی مشهور به آبخوری آلمان است. این قصر کوچک در گذشته دستشویی عمومی، سالن غذاخوری و خوابگاهی مخصوص محافظین داشت. این قصر کارکرد خاصی داشت و در زمان هایی که کاتیسما مورد تاخت و تاز دشمن قرار می گرفت و یا مردم اعتراض می کردند، از طریق تونل مخفی که بین قصر کوچک و قصر اصلی وجود داشت خود را از مهلکه خطر نجات می دادند. در دوران مختلف تاریخی، امپراطورهای متعددی به زیبایی میدان هیپودروم افزوده اند. آن را با سنگ های مرمرین، برنز و مجسمه های مسی که از دیار روم باستان، یونان و جاهای دیگر به این شهر آورده اند. در کنار مجسمه های با عظمت میدان هیپودروم استانبول، پرتره های متعلق به پریکلس ( سیاستمدار قدیمی)،  آگوستوس ( اولین امپراطوری روم باستان) و لوسیماهوس ( یکی از فرمانده هان اسکندر کبیر) درمحل میدان هیپودروم پیدا شده است. ولی خیلی از بناها ی موجود دراین مکان در جنگ سال ۱۲۰۴ میلادی و جنگ های صلیبی از بین رفته است. بطوریکه، چیز زیادی جز مجسمه های اسب برنزی و بعضی مجسمه های دیگر، اثر دیگری باقی نمانده است.

ستون مار 

همانطور که از نام این ستون بر می آید، روزی روزگاری این ستون مارپیچی شامل سر سه مار در سر ستون بوده است. این مارها، دیگی از آتش را در بالای سر خود داشتند که نماد و محصول فکری دوران باستان بود. این ستون از دلفی یونان به شهر استانبول آورده شده بود. این ستون مارپیچی از ذوب کردن تجهیزات نظامی ارتش دشمن به نشانه پیروزی یونان در مقابل ایرانی ها ساخته شده بود. بعد از پیروزی در این جنگ، این ستون به عنوان هدیه به بنای دلفی آپولو تقدیم شد ولی بعدها، این دیگ آتش سه پا که بر سر مارهای ستون قرار داشت، یکباره ناپدید شد. حتی امروزه، کسی اطلاع ندارد که الان آنها دقیقا در کجا قرار دارند و کی و چطور مارهای سه سر از آن جدا گشته اند یکی از آنها، در موزه باستان شناسی استانبول نگهداری می شود. بعد از تصرف استانبول و خاتمه دوران زمامداری روم شرقی، عملا تمام آثار مربوط به این امپراطوری به کلی از بین رفت و به جز چندین بنا و خرابه و قصر کوچک کاتیسما، چیزی از بقایای آن امپراطوری عظیم باقی نمانده است. خرابه های باقی مانده از جنگ نیز برای ساختن بناهای جدید مورد استفاده قرار گرفت. در روزگاران قدیم، میدان هیپودروم استانبول به عنوان محل مسابقات کالسکه رانی مورد استفده قرار می گرفت. ولی بعدها تغییر ماهیت کاربری داد و برای برگزاری مسابقات پرتاب نیزه که ورزش ملی ترکیه به حساب می آید، استفاده می شد. به همین منظور نیز، امروزه به آن ترک های ترکیه، میدان اسب می گویند. امروزه میدان هیپودروم استانبول به مکانی شلوغ و توریستی تبدیل شده است که برنامهای متنوعی در آن برای علاقه مندان برگزار می شود.

اگر تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید و برایتان جذاب بود به شما پیشنهاد می کنیم مقاله مرکز خرید فروم استانبول را نیز مطالعه کنید که یکی دیگر از جاذبه های شهر استانبول است.